Richard Stallman, được gọi tắt là “RMS,” là một tượng đài trong lĩnh vực phần mềm tự do và là người sáng lập Dự án GNU. Với sự đam mê và tầm nhìn, ông đã định hình phong trào phần mềm tự do và mã nguồn mở. Ông không chỉ là một nhà phát triển phần mềm xuất sắc mà còn là một nhà hoạt động xã hội quả cảm, luôn ủng hộ quyền tự do của người dùng trong việc sử dụng, sửa đổi và chia sẻ phần mềm. Đóng góp của Stallman đã làm thay đổi cách chúng ta nhìn vào quyền tự do trong công nghệ thông tin. Cùng Nhungcaunoihay tìm hiểu qua bài viết sau đây!
Richard Stallman là ai?
Richard Matthew Stallman, thường được viết tắt là RMS, là một biểu tượng của phong trào phần mềm tự do. Ông là một hacker đạo đức (mũ trắng), nhà phát triển phần mềm, và nhà hoạt động xã hội. Vào năm 1983, Stallman khởi đầu Dự án GNU với mục tiêu xây dựng hệ điều hành và phần mềm tự do, và ông trở thành kiến trúc sư trưởng của dự án. Từ đó, ông đã là một trong những người tiên phong trong phong trào phần mềm tự do và mã nguồn mở.
Stallman cũng là người đồng sáng lập Tổ chức Phần mềm Tự do (Free Software Foundation – FSF) và Hội lập trình tự do (Free Software Foundation – FSF). Ông đã đề xuất khái niệm copyleft, một cách để bảo vệ quyền tự do và mã nguồn mở trong phần mềm. Giấy phép Công cộng GNU (GNU General Public License – GPL) là một ví dụ điển hình về giấy phép copyleft được ứng dụng rộng rãi.
Ngoài ra, Stallman đã phát triển nhiều phần mềm quan trọng như Emacs, Trình biên dịch GNU (GCC), và Trình gỡ rối GNU (GDB). Ông đã dành nhiều năm để ủng hộ phần mềm tự do và tham gia vào cuộc chiến chống lại sự độc quyền sáng chế và mở rộng quyền bản quyền.
Với tầm nhìn và đóng góp của mình, Richard Stallman đã định hình một phần quan trọng trong lịch sử của phần mềm tự do và mã nguồn mở, thúc đẩy sự tự do và công bằng trong lĩnh vực công nghệ thông tin.
Những câu nói hay của Richard Stallman
“To any free program, there is a compelling reason for free software to exist: to control the program and thereby, to control the computing it does for us.” (Với mọi phần mềm tự do, có một lý do thuyết phục để phần mềm tự do tồn tại: để kiểm soát phần mềm và qua đó, kiểm soát các tính toán nó thực hiện cho chúng ta.)
“When you use a program, you should have the freedom to change it to suit your needs.” (Khi bạn sử dụng một chương trình, bạn nên có quyền tự do để thay đổi nó để phù hợp với nhu cầu của bạn.)
“Software patents are a huge potential threat to every software developer.” (Bằng sáng chế phần mềm là một mối đe dọa tiềm năng lớn đối với mọi nhà phát triển phần mềm.)
“To refuse to support oppressive DRM (Digital Rights Management) is to reject a system that implements censorship of publication.” (Từ chối ủng hộ DRM (Quản lý quyền kỹ thuật số) độc tài là từ chối hệ thống thực hiện kiểm duyệt của xuất bản.)
“Free software is a matter of liberty, not price. To understand the concept, you should think of ‘free’ as in ‘free speech,’ not as in ‘free beer.’” (Phần mềm tự do liên quan đến tự do, không phải giá cả. Để hiểu khái niệm này, bạn nên nghĩ về “tự do” như là “tự do ngôn luận,” không phải là “bia miễn phí.”)
“We must reject proprietary software, and adopt free software.” (Chúng ta phải từ chối phần mềm độc quyền và sử dụng phần mềm tự do.)
“If programmers deserve to be rewarded for creating innovative software, by the same token they deserve to be punished if they restrict the use of that software.” (Nếu các lập trình viên xứng đáng được thưởng cho việc tạo ra phần mềm đổi mới, thì tương tự, họ xứng đáng bị trừng phạt nếu họ hạn chế việc sử dụng phần mềm đó.)
“Non-free software is a way of using the power of the program’s developer over the users.” (Phần mềm không tự do là một cách sử dụng quyền lực của nhà phát triển phần mềm đối với người dùng.)
“The only way to do good programming is to learn how to enjoy it.” (Cách duy nhất để làm lập trình tốt là học cách thú vị với nó.)
“I could have made money this way, and perhaps amused myself writing code. But I knew that at the end of my career, I would look back on years of building walls to divide people, and feel I had spent my life making the world a worse place.” (Tôi có thể kiếm tiền bằng cách này và có lẽ tôi sẽ vui vẻ viết mã. Nhưng tôi biết rằng cuối cùng của sự nghiệp, tôi sẽ nhìn lại những năm xây dựng tường để chia rẽ mọi người và cảm thấy rằng tôi đã tiêu đời mình làm cho thế giới trở nên tồi tệ hơn.)
“Sharing is good, and with digital technology, sharing is easy.” (Chia sẻ là điều tốt, và với công nghệ số, việc chia sẻ trở nên dễ dàng.)
“It is not enough to have a good mind; the main thing is to use it well.” (Chỉ có tư duy xuất sắc không đủ; điều quan trọng là sử dụng nó một cách tốt.)
“I consider that the Golden Rule requires that if I like a program I must share it with other people who like it.” (Tôi coi rằng Nguyên tắc Vàng đòi hỏi nếu tôi thích một chương trình, tôi phải chia sẻ nó với những người khác cũng thích nó.)
“Free software does not mean non-commercial. A free program must be available for commercial use, commercial development, and commercial distribution.” (Phần mềm tự do không có nghĩa là không thương mại. Một chương trình tự do phải sẵn sàng cho việc sử dụng thương mại, phát triển thương mại và phân phối thương mại.)
“If you are a hacker, you are probably not going to be content with being a drone that executes the commands of other people.” (Nếu bạn là một hacker, có lẽ bạn sẽ không thể chấp nhận việc trở thành một con robot thực hiện lệnh của người khác.)
“The idea of copyright did not exist in ancient times, when authors frequently copied other authors at length in works of non-fiction. This practice was useful, and is the only way many authors’ works have survived even in part.” (Khái niệm về bản quyền không tồn tại trong thời kỳ cổ đại, khi các tác giả thường sao chép các tác phẩm khác một cách dài đằng đẵng trong các tác phẩm phi hư cấu. Thực hành này có ích, và là cách duy nhất mà nhiều tác phẩm của các tác giả đã tồn tại ít nhất một phần.)
“To make a program run, you don’t need the source code. But to fix a program, you do need the source code.” (Để chạy một chương trình, bạn không cần mã nguồn. Nhưng để sửa lỗi trong một chương trình, bạn cần mã nguồn.)
“People should have the freedom to study how the program works, and change it to make it do what you wish.” (Mọi người nên có quyền tự do nghiên cứu cách chương trình hoạt động và thay đổi nó để làm cho nó hoạt động theo ý muốn của họ.)
“I believe that all generally useful information should be free.” (Tôi tin rằng tất cả thông tin hữu ích nên là miễn phí.)
“Sharing is a way of connecting with other human beings.” (Chia sẻ là cách kết nối với những con người khác.)
“Just think of ‘free speech,’ not ‘free beer.’” (Hãy nghĩ về “tự do ngôn luận,” chứ không phải “bia miễn phí.”)
“The key is to distribute knowledge, not just software.” (Chìa khóa là phân phát kiến thức, không chỉ là phần mềm.)
“When we call software ‘free,’ we mean that it respects the users’ essential freedoms.” (Khi chúng tôi gọi phần mềm là ‘tự do,’ chúng tôi có nghĩa rằng nó tôn trọng những quyền tự do cơ bản của người dùng.)
“If you want to accomplish something in the world of software, you must be a pragmatist while maintaining a firm commitment to your ideals.” (Nếu bạn muốn đạt được điều gì đó trong thế giới phần mềm, bạn phải là người thực dụng nhưng vẫn giữ vững cam kết với lý tưởng của mình.)
“The world of the future will be more open source, and that’s why I think our grandchildren will grow up in a world where the freedom to understand how the world works by looking at source code is as important as the freedom of speech and of the press.” (Thế giới trong tương lai sẽ nhiều hơn là nguồn mở, và đó là lý do tại sao tôi nghĩ cháu cháu của chúng ta sẽ lớn lên trong một thế giới nơi quyền tự do để hiểu cách thế giới hoạt động bằng cách xem mã nguồn sẽ quan trọng như quyền tự do ngôn luận và tự do báo chí.)
“I developed the GNU operating system so that I could have a system to use that respect my freedom.” (Tôi phát triển hệ thống điều hành GNU để có một hệ thống sử dụng tôn trọng quyền tự do của tôi.)
“In the world of computers, the difference between practically and completely free software is crucial.” (Trong thế giới máy tính, sự khác biệt giữa phần mềm gần như tự do và hoàn toàn tự do là quan trọng.)
“A program is free software if it gives users the essential freedoms to run it, study it, and change it as they wish.” (Một chương trình là phần mềm tự do nếu nó cung cấp cho người dùng những quyền tự do cơ bản để chạy nó, nghiên cứu nó và thay đổi nó theo ý muốn.)
“The definition of Free Software is stipulated in the Free Software Foundation’s Free Software Definition.” (Định nghĩa về Phần mềm Tự do được quy định trong Định nghĩa Phần mềm Tự do của Free Software Foundation.)
“The battle for software freedom is not a short-term struggle. It’s a long-term campaign, and we must be prepared to persevere.” (Cuộc chiến cho tự do phần mềm không phải là cuộc đấu tranh ngắn hạn. Đó là một chiến dịch dài hơi, và chúng ta phải sẵn sàng kiên trì.)
“The Free Software Movement’s philosophy is that all software must respect users’ freedom.” (Triết lý của Phong trào Phần mềm Tự do là tất cả phần mềm phải tôn trọng quyền tự do của người dùng.)
“Sharing is good, and with digital technology, sharing is easy. Free software, and the idea of the Free Software Movement, is about sharing knowledge and ensuring digital freedom for all.” (Chia sẻ là điều tốt, và với công nghệ số, chia sẻ dễ dàng. Phần mềm tự do và ý tưởng của Phong trào Phần mềm Tự do liên quan đến việc chia sẻ kiến thức và đảm bảo tự do kỹ thuật số cho tất cả mọi người.)
“I believe that freedom is the most important thing in life, and software should be a way to achieve it.” (Tôi tin rằng tự do là điều quan trọng nhất trong cuộc sống, và phần mềm nên là một cách để đạt được nó.)
“The idea that we should ‘own’ software is flawed. We should have the right to use it, modify it, and share it, but we don’t need to ‘own’ it like physical property.” (Ý tưởng rằng chúng ta nên ‘sở hữu’ phần mềm là sai lầm. Chúng ta nên có quyền sử dụng, sửa đổi và chia sẻ nó, nhưng chúng ta không cần ‘sở hữu’ nó như tài sản vật chất.)
“Free software is not just a technical concept; it’s a social movement that promotes freedom and cooperation in the digital age.” (Phần mềm tự do không chỉ là một khái niệm kỹ thuật; đó là một phong trào xã hội thúc đẩy tự do và sự hợp tác trong thời đại kỹ thuật số.)
“Our digital lives are increasingly shaped by software. It’s crucial that this software respects our rights and freedoms.” (Cuộc sống kỹ thuật số của chúng ta ngày càng được định hình bởi phần mềm. Quan trọng là phần mềm này phải tôn trọng quyền và tự do của chúng ta.)
“The future of computing should be about empowerment and access for all, not control and restriction by a few.” (Tương lai của ngành công nghệ thông tin nên là về sự động viên và tiếp cận cho tất cả mọi người, không phải là sự kiểm soát và hạn chế bởi một số ít.)
“The principles of free software are based on the idea that knowledge should be shared, not hoarded.” (Các nguyên tắc của phần mềm tự do dựa trên ý tưởng rằng kiến thức nên được chia sẻ, không phải được gìn giữ.)
“Software should be a tool for users to control and customize, not a means for corporations to control users.” (Phần mềm nên là một công cụ để người dùng kiểm soát và tùy chỉnh, không phải là cách cho các tập đoàn kiểm soát người dùng.)
“The success of free software shows that people value their freedom and are willing to collaborate for the common good.” (Sự thành công của phần mềm tự do cho thấy mọi người đánh giá cao quyền tự do của họ và sẵn sàng hợp tác vì lợi ích chung.)
“Open source is not enough; it’s the principles of software freedom that truly matter.” (Mã nguồn mở không đủ; đó là các nguyên tắc của tự do phần mềm mới quan trọng.)
“We must defend the rights of computer users to have control over their own computing, and that includes using, modifying, and sharing software freely.” (Chúng ta phải bảo vệ quyền của người dùng máy tính kiểm soát máy tính của họ, và điều đó bao gồm việc sử dụng, sửa đổi và chia sẻ phần mềm một cách tự do.)
“The battle for software freedom is a battle for the future of technology, and it’s a battle worth fighting.” (Cuộc chiến cho tự do phần mềm là cuộc chiến cho tương lai của công nghệ, và đó là cuộc chiến đáng chiến đấu.)
Những câu nói này khắc sâu vào tâm hồn của những người làm công việc liên quan đến công nghệ và đánh thức sự nhận thức về quyền tự do và quyền riêng tư trong một thế giới ngày càng kỹ thuật hóa. Richard Stallman đã chơi một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phong trào phần mềm tự do và làm cho những giá trị này trở thành một phần quan trọng của cuộc sống kỹ thuật số của chúng ta. Theo dõi những câu nói hay để có thêm nhiều câu nói hay mới mẻ nhé.
Xem thêm:
Angela Merkel là ai? Những câu nói hay của Angela Merkel
Peter Ferdinand Drucker là ai? Những câu nói hay của Peter Ferdinand Drucker